Gayatri Chakravorty Spivak

AAA

Data i miejsce urodzenia: 1942, Kalkuta, Indie

Miejsce zamieszkania: Nowy Jork, Stany Zjednoczone

Dziedzina: filozofia, literatura

Udział w EKK: uczestnik dyskusji

fot. Shih-Lun Chang

Åšwiatowej sÅ‚awy intelektualistka i krytyczka kultury. Zajmuje siÄ™ literaturÄ… XIX i XX wieku oraz wspóÅ‚czesnÄ… globalizacjÄ…. Na jej myÅ›lenie wpÅ‚yw wywarÅ‚ marksizm i poststrukturalizm. Jest jednÄ… z najważniejszych przedstawicielek myÅ›li postkolonialnej i feministycznej.

„Przez marksistów jestem postrzegana jako zanadto uÅ‚adzona, przez feministki jako zbyt mÄ™ska. CzujÄ™ niepokój, ale jestem z tego zadowolona.”

W swoich badaniach zajmowaÅ‚a siÄ™ analizÄ… grup zmarginalizowanych. W sÅ‚awnym eseju z 1985 roku „Can the Subaltern speak?” („Czy podporzÄ…dkowani mogÄ… mówić?”) krytykowaÅ‚a zachodni feminizm za to, że nie dopuszcza do gÅ‚osu osób wykluczonych, a kobiety Trzeciego Åšwiata wziÄ™te pod lupÄ™ zachodnich teorii tak naprawdÄ™ w nich znikajÄ…. UznawaÅ‚a, że jÄ™zyk użyty w obronie grup mniejszoÅ›ciowych, nawet w dobrej wierze, jest w istocie jÄ™zykiem przemocy, nowÄ… formÄ… opresji.

W 1959 roku ukoÅ„czyÅ‚a Uniwersytet w Kalkucie. Wkrótce wyjechaÅ‚a do Stanów Zjednoczonych, gdzie kontynuowaÅ‚a studia m.in. na Uniwersytecie Cornella. Od 2007 roku jest profesorem nowojorskiego Uniwersytetu Columbia i szefem tamtejszego centrum zajmujÄ…cego siÄ™ badaniami porównawczymi nad literaturÄ… i spoÅ‚eczeÅ„stwem. Prowadzi dziaÅ‚alność publicznÄ…, jest zwiÄ…zana z ruchami feministycznymi i ekologicznymi. W 1997 roku zaÅ‚ożyÅ‚a fundacjÄ™ zajmujÄ…cÄ… siÄ™ edukacjÄ… w najbiedniejszych regionach Å›wiata. Pracuje m.in. z nauczycielami szkóÅ‚ podstawowych w Zachodnim Bengalu.

Ma na swoim koncie wiele publikacji. WydaÅ‚a m.in.: „The Post-Colonial Critic” (1988), „Righting Wrongs” (2003), „Ethics and Politics in Tagore, Coetzee, and Certain Scenes of Teaching” (2004) i ostatnio „Rethinking Comparativism” o roli jÄ™zyków w erze globalizacji.

W ciÄ…gu ostatnich dwudziestu lat kierunek myÅ›lenia badaczki radykalnie siÄ™ zmieniÅ‚. UznajÄ…c, że zglobalizowanej wspóÅ‚czesnoÅ›ci nie da siÄ™ już interpretować za pomocÄ… starannie definiowanych rozbieżnoÅ›ci miÄ™dzy tradycjÄ… a nowoczesnoÅ›ciÄ…, czy też tym, co kolonialne a tym, co postkolonialne, osiÄ… swoich rozważaÅ„ Spivak uczyniÅ‚a tezÄ™, że edukacja estetyczna jest ostatnim dostÄ™pnym narzÄ™dziem zaprowadzenia powszechnej sprawiedliwoÅ›ci i demokracji. Podobnym kwestiom poÅ›wiÄ™cony jest jej najnowszy zbiór esejów „An Aesthetic Education in the Era of Globalization”, który zostanie wydany w 2012 roku przez Harvard University Press.
 

odsłuchaj zawartość strony wersja do druku

TAGI: Gayatri Chakravorty Spivak, Alien Europe